تحلیلی بر تأثیر شوک های ترازنامه ای سیستم بانکی بر تولید و تورم در اقتصاد ایران (رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی)

در اقتصاد ایران با توجه به عدم وجود بازار مالی گسترده و فعال ،بخش بانکی نقش اصلی را در تأمین مالی بخش تولید دارد. با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد ایران، بازار مالی به طور مداوم با نوسانات قیمت دارایی هایی نظیر مسکن، طلا و ارز مواجه است که این نوع دارایی ها اغلب به عنوان جایگزینی برای سپرده خانوارها تلقی می شوند. از آنجا که سپرده ها مهمترین منبع بانک ها به شمار می روند، بررسی و تحلیل اثر کمبود منابع بر قدرت وام دهی بانکها و از طرف دیگر اثر تغییر قدرت وام دهی بر متغیرهای کلان نظیر تولید و تورم دارای اهمیت است. از سوی دیگر شبکه بانکی با مشکل مطالبات معوق مواجه است که بخش عمده منابع بانک ها را بلوکه کرده و از چرخه اقتصادی خارج ساخته است.بنابراین طراحی یک مدل شامل سیستم بانکی توسط مدل های تعادل عمومی پویای تصادفی که در برگیرنده رفتار سیستم بانکی در تعامل با خانوارها و بنگاه ها و متغیرهای کلان اقتصادی باشد و قابلیت تحلیل شوک های منابع و مصارف بانک را بر متغیرهای کلان اقتصادی داشته باشد، مهم است. در این رساله سعی خواهد شد به این مهم پرداخته شود. در این رساله برای بررسی تأثیر شوک های ترازنامه ای بر متغیرهایی نظیر تولید و تورم، از روش بیزین و دوره زمانی 1360-1391 و داده های ترازنامه بانک ها و متغیرهای کلان اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی اثرات شوک ها بیانگر اهمیت منابع و مصارف بانک در تأثیر بر متغیرهای کلان اقتصادی است. در صورت کمبود منابع، بانک با ریسک نقدینگی ، عدم توان پاسخگویی به برداشت سپرده از سوی مشتریان و کاهش عرضه اعتبارات مواجه خواهد بود. در این شرایط مجبور به استقراض از بانک مرکزی می شود که از طریق پایه پولی اثرات تورمی خواهد داشت. اگر بانک با شوک مصارف مواجه شود، با افزایش ریسک اعتباری و خروج منابع از چرخه اقتصادی مواجه خواهد شد، که اثر منفی بر منابع بانک خواهد داشت. با افزایش مطالبات معوق نیز، ذخایر بانک ها جهت مقابله با آثار منفی افزایش مطالبات معوق افزایش یافته و منابع بانک و در نتیجه قدرت وام دهی بانک ها بیش از پیش کاهش خواهد یافت.